Dicle Bölgesi (TRC3) Enerji Raporu

Güneş Enerjisi

Ülkemiz güneş enerjisi potansiyeli açısından zengin bir konumdadır. Yıllık güneş radyasyonu metrekare başına 1.650 kWh’den fazla olan 4.600 km2 kullanılabilir alanlar dikkate alınarak EİE tarafından hazırlanan Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası’na (GEPA) göre yıllık güneş enerjisi elektrik üretimi teknik potansiyelinin 380 milyar kWh olduğu hesaplanmıştır.

Ülkemizde ve bölgemizde güneş enerjisinden daha çok sıcak su elde etmek için faydalanılmaktadır. Yerleşim yerlerindeki konutların çatılarında kurulmuş birçok sıcak su paneli bulunmaktadır. Bölgemizde Fotovoltaik (PV) veya termoelektrik teknolojileri ile elektrik enerjisi elde edilmemektedir. Bunun sebebi ise bu sistemlerin yüksek yatırım gerektirmeleri ve mevcut yenilenebilir enerji kanunu ile bu alana yatırım yapmanın ekonomik olmamasıdır.

EİE tarafından hazırlanan aşağıdaki ayrıntılı haritada, elektrik enerjisi üretimi için bölgemizde kurulabilecek güneş sistemlerine uygun bölgeler belirlenmiştir. Harita incelendiğinde Mardin’de bulunan kuruluma uygun geniş alanlar mevcut olmakla beraber, Siirt ve Şırnak’ta belli bölgelerde (Bölgemiz doğusu) güneş radyasyonun değerinin oldukça yüksek değerlere ulaştığı lokasyonlar bulunmaktadır.

Bölgemizde özellikle solar enerjili soğutma sistemlerinin uygulanma imkanı bulunmaktadır. Bu sistemlerin oldukça rağbet göreceği düşünülerek maliyetlerin düşürüldüğü fizibilite çalışmalarının uygulamaya dönebileceği alanlar belirlenerek rol model projeler GAP İdaresi tarafından araştırılmaktadır. Tarım faaliyetlerinin yaygın olduğu Bölge’de seracılık ve damla sulama faaliyetlerine entegre solar enerji sistemleri ile tarım alanında yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı gerçekleşebilir.

Bölgemiz illerinin aylık güneşlenme süreleri ve radyasyon değerleri ülkemiz içinde en verimli güneş sistemlerinin kurulması için uygun olduğunu göstermektedir.

Dünyadaki trende bakacak olursak, yıl içinde kurulmakta olan güneş enerjisi sistemleri artmakta, devletler bu temiz enerji kaynağından faydalanmak için teşvikler vermekte ve özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde yapılan yatırımlar artmaktadır. Güneşlenme saati ve global radyasyon değerleri bakımından diğer ülkelere kıyasla dezavantajlı olan konumuna rağmen uygulamış olduğu teşvikler sayesinde dünyada kurulu olan fotovoltaik güneş enerji sistemlerinin %47’si çekebilmiş olan Almanya bu sektörde lider konumdadır. İspanya %16 ve Japonya ise %12’lik payları ile bu üç ülke dünyada kurulu güneş enerjisi sistemlerinin %75’ine sahiptirler. Dünyada kurulu güce toplam itibariyle bakıldığında bir önceki yıla göre 2008 yılında %78, 2009 yılında ise %52 oranında büyüme kaydedilmiştir. 2006-2009 yılları arasında gerçekleştirilen yıllık ortalama büyüme ise %42’lik civardadır.

Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis Tipi

Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi : 13,3*

*Uygulanacak Fiyatlar (ABD Doları cent/kWh)

Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat / Yerli Katkı İlavesi (ABD Doları cent/kWh)

Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı üretim tesisi

- PV panel entegrasyonu ve güneş yapısal mekaniği imalatı : 0,8

- PV modülleri : 1,3

- PV modülünü oluşturan hücreler : 3,5

- İnvertör : 0,6

- PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan malzeme : 0,5

2010 yılı Aralık ayında EPDK’nın hazırladığı, “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin

Yönetmelik”, 500 KW’ya kadar olan yenilenebilir enerji santrallerinin kurulması için lisansa gerek olmadan yatırım yapmanın önünü açmıştır. Bu değişikler özellikle güneş enerjisi potansiyelinin çok yüksek olduğu Bölge için yeni ve temiz bir enerji üreten bir sektörün doğabileceğini göstermektedir.

(Bölge : Mardin, Batman, Siirt, Şırnak)

Kaynak : T.C. Dicle Kalkınma Ajansı

Araştırma Strateji Geliştirme ve Programlama Birimi, 2010

Mardin Coğrafi Konum

Mardin, Türkiye yüzölçümünün %1,13’ünü ve Türkiye nüfusunun %1,01’ini oluşturmaktadır. Koordinatları incelendiğinde 370 19.2’ enleminde - 400 45.0’ boylamında yer aldığını gördüğümüz Mardin, batısında Şanlıurfa ile, kuzeyinde Diyarbakır ve Batman ile, kuzeydoğusunda Siirt ile, doğusunda Şırnak ile ve güneyinde ise Suriye ile komşudur.

Mardin İklim

Meteorolojik verilere göre Mardin’de yağışlar en fazla mart ayında düşmektedir; en yüksek sıcaklık ortalama 42,5 ºC ile temmuz ayında, en düşük sıcaklığın ortalama-14,0ºC ile şubat ayında olduğu tespit edilmiştir. En yüksek nem oranı % 76,1 ile ocak ayında ölçülmüştür. Mardin’de yıllık ortalama güneşlenme süresi 3000 saatten fazla olup 3250 saate yaklaşan alanlar bulunmaktadır; yıl boyunca günde 8-9 saat güneşlenme süresi devam etmektedir. Fotosentez için gerekli olan (en az +5 ºC) sıcaklık Mardin’de 294-332 gün arasında değişmektedir; bu durum yılda 2-3 ürün almayı mümkün kılmaktadır.

Kaynak : www.dika.org.tr