TÜMAKÜDER  Akümülatör sektöründe  İthalatçı ve Üretici olarak faaliyet gösteren firmalar tarafından oluşturulmuştur.

Sektörle ilişkisi olan tüm kuruluş ve kişilerin bildiği gibi 2005 yılından itibaren; T.C.Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından ; APAK - Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği yayınlanmış ve bu yönetmelik ile Atık Akümülatörler konusunda düzenlemeler yapılmıştır. (Resmi gazete 31.08.2004 / 25569-Değişiklik; 03.03.2005 / 25744 ) 

TÜMAKÜDER  İlk ve ana amaç olarak üye firmaların bu yönetmelikten kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla sistem oluşturulmasını görev edinmiştir. Bu amacı doğrultusunda da T.C.Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yetkili kılınmıştır.

APAK yönetmeliği ve 2872 sayılı Çevre Kanunu bu yükümlülükleri yerine getirmeyen kişi ve kuruluşlar hakkında cezalar öngörmektedir.

Akümülatör üreticileri / ithalatçıları; Atık akümülatörlerin toplanması, taşınması, geri kazanımı/bertaraf edilmelerine dair yükümlülüklerinin yerine getirilmesi, bunlara yönelik gerekli harcamaların karşılanması ve eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için, Bakanlığın koordinasyonunda bir araya gelerek kâr amacı taşımayan tüzel kişiliği haiz bir yapı oluşturabilir. Bu yapıya karşı yükümlülüklerini yerine getiren ve harcamalara katılan kuruluşlar atık akümülatörlerin yönetimine ilişkin yükümlülüklerini bu kuruluşa devredebilir.

Üretici / ithalatçı firmaların bu yükümlülükleri tek başlarına yerine getirebilmeleri mümkün görülmediğinden, sektördeki firmalar Dernekler çatısı altında birleşerek bu yükümlülükleri yerine getirme yolunu seçmişlerdir. Şu anda Akümülatör konusunda Kuruluşunu tamamlamış iki dernek bulunmaktadır. Her iki dernekte TC.Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından Atık Akümülatörlerin Yönetimi konusunda yetkilendirilmiştir. Sektördeki firmalar, APAK yönetmeliği açısından bakıldığında; Atık akümülatörlerin toplanması, taşınması ve Geri Dönüşümü konularında farklı problemlere ve çözüm yollarına sahiptir.

TÜMAKÜDER üyesi, Akümülatör İthalatı yapan ve küçük-orta ölçekli üretici firmalar; gerek dağıtım kanalları gerekse Atık akümülatörlerin sisteme giriş yaptığı noktalar açısından çok farklı özelliklere sahiptir. Dolayısı ile farklı çözüm yolları ve farklı bir sistem yaklaşımı gerekmektedir.

APAK yönetmeliği öncesi;Türkiye de , serbest ekonomi kurallarına uygun olarak gayet etkin bir şekilde çalışan Atık Akümülatör Toplama – Taşıma - Geri Dönüşüm sistemi bulunmaktadır.

Atık  akümülatörlerin belli bir geri dönüşüm bedeline sahip olması, bu atıkların bir bütün olarak çöp olarak mütalaa edilmesini kendiliğinden engellemektedir. Ancak bu zincir içinde yer alan firmaların çevresel riskleri yeteri kadar göz önünde bulundurduğu, gerekli önlemleri aldığı söylenemez.

APAK yönetmeliği ile bu zincir içinde yer alan firmaların tümüne çevresel riskleri önleme açısından  yükümlülükler getirilmiş, yönetmelikte tarif edilen Lisansları elde etmeleri ve belli bir belge akışı ile , üretici ve ithalatçı firmalardan da yetki alarak çalışmaları zorunlu kılınmıştır.

TÜMAKÜDER; Etkinliği denenmiş bu zincir içinde yer alan firmalardan, APAK yönetmeliğinde tarif edilen yükümlülükleri yerine getirebilenleri organize ederek kendi sistemini kurma yolunu seçmiştir.

TÜMAKÜDER bu sistem yaklaşımında;

a-Bu yapının, üyelerinin dağıtım-toplama faaliyetlerine daha uygun olduğu

b-Adı geçen zincir içindeki Toplama-Taşıma-Geri Dönüşüm firmalarının, sistem dışında tutulmaları ile oluşabilecek bir Tekel’in sonuçta giderek üyelerine ve Türkiye ekonomisine zarar  verebileceği düşünceleri ile yola çıkmıştır.

TÜMAKÜDER, üyesi olan firmaların sorunlarının sadece, Atık Akümülatörlerin Yönetimi ile sınırlı kalmadığının bilincindedir. Ortak sorunlar ve İlgili Devlet Kuruluşları (Dış Ticaret Müsteşarlığı, Sanayi Bakanlığı,TSE vb)ile ilişkiler TÜMAKÜDER bünyesi içinde çözümlenmeye çalışılmaktadır.

Madde 3.01

Bu tüzüğün kapsamı içerisinde AKÜ ve AKÜ SEKTÖRÜ aşağıdaki gibi tarif edilmiştir;

Madde 3.02 

AKÜ : Üretim teknolojisi ve bileşenleri ne olursa olsun, Kimyasal etkileşim yoluyla Elektrik enerjisi sağlayan ve boşaldığında yeniden doldurulabilen yada kesintisiz olarak elektrik enerjisi sağlayabilen, taşınabilir cihazlardır. Yakıt hücreleri ve Foto–voltaik akülerde bu kapsamda mütalaa edilir.

Madde 4.01

AKÜ SEKTÖRÜ içinde herhangi bir şekilde yer alan; tüm kişi ve kuruluşları bir çatı altında etkin bir şekilde toplamak, Kar amacı gütmeden; AKÜ SEKTÖRÜ nün  gelişmesi ve yükseltilmesi için çalışmak, Sektörün ihtiyaçlarının tespiti ve çözümlerinin tarifi çalışmalarını yapmak, bu çözümlerin uygulamaya geçirilmesi için gereken işbirliğini sağlamaktır.

Madde 4.02

En yakın amaç olarak da : Atık Akü’lerin çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanması ve ekolojik dengenin bozulmasını önlemek için atık AKÜ toplanmasına, geri kazanılmasına, bertarafına dair yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik faaliyetlerde bulunmaktır.

Madde 3.03

AKÜ SEKTÖRÜ ; AKÜ ile ilgili olarak aşağıdaki döngü içinde yer alan tüm özel ve tüzel kişilerdir. Konuya taraf olan veya bu konuda araştırma ve eğitim görevi yürüten tüm resmi, yarı resmi ve özel kuruluşlar da bu kapsam içerisinde mütalaa edilir.

Kaynak : www.tumakuder.org / Kasım 2009