`Elekrikli otomobilin 15-20 yılı bulunuyor`

Toyota Pazarlama ve Satış A.Ş. Üst Yöneticisi (CEO) Ali Haydar Bozkurt, Türkiye’de ve dünyada elektrikli otomobilin kat edeceği mesafeye en az 15-20 yıl daha olduğunu belirterek, ”Yakın gelecekte her yerde elektrikli araç şarj istasyonları olacak, on binlerce araç satılacak’... Bunu beklemek hayal bence” dedi.

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Bozkurt, bu yıl otomotiv pazarının seyrinin ekonominin gidişatına çok bağlı olduğunu dile getirerek, bu yıl Türkiye ekonomisinin beklenenin üzerinde de, altında da büyüyebileceğini, buna bağlı olarak da otomotiv pazarının şekilleneceğini kaydetti.

Bozkurt, kendilerinin Türkiye otomotiv pazarının 750 bin ile 800 bin adetler arasında oluşacağını öngördüklerini belirterek, pazarın genel gidişatını daha iyi anlamak için nisan ayı sonuçlarının görülmesi gerektiğini ifade etti.

Toyota olarak bu yıl daha flu olan ekonomide planlarını yaparken biraz daha temkinli ve sağlam adımlarla gitmek istediklerini anlatan Bozkurt, şu anda aylık hedefler ortaya koyarak çalıştıklarını, bayilere her ay pazarın durumuna göre hedefler verdiklerini söyledi.

Bozkurt, sektör için çok önemli yol haritası olan Otomotiv Strateji Belgesi’nin üzerinden bir yıl geçtiğini, ancak dönüp geriye bakıldığında belgeye yönelik hangi adımlar atıldığına dair büyük bir soru işareti olduğunu kaydetti.

Otomotiv Strateji Belgesi’nin çok önemli olduğunu ve orada atılması gereken adımlar bulunduğunu ifade eden Bozkurt, ”Ben inanıyorum ki kalan sürede belli adımlar yavaş yavaş atılacaktır. ’Geçen 1 yılda ne oldu?’ derseniz, çok kayda değer bir şey olmadı açıkçası. Strateji Belgesi’nde çevreci vergilendirmeden tutun, hibrit araçlara teşvikler vardı. Bunların hiçbiri ile ilgili somut bir adım atılmadı” dedi.

Bozkurt, Toyota’nın hibrit modeli Prius’un dünyanın ilk seri üretilen hibrit otomobili olduğunu, dünyanın çeşitli ülkelerinde vergi teşviki gördüğünü, ancak Türkiye’de hibrit araçların teşvikine ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığını ifade etti.

”Elektrikli otomobilin daha çok yolu var”

Ali Haydar Bozkurt, Türkiye’de elektrik motorlu otomobillerin vergisinin yüzde 3’e indirilerek, bu araçların teşvik edilmesine ilişkin de şunları söyledi: ”Bana göre Türkiye’de ve dünyada elektrik otomobilin gideceği yola en az 15-20 yıl var. ’Yakın gelecekte her yerde elektrikli araç şarj istasyonları olacak, on binlerce araç satılacak’... Yakın gelecekte bunu beklemek hayal bence. Ortada, kullanımda olmayan bir ürüne, bu tür teşvik verilmesi, ’onlara verildi, hibrite verilmedi’ dedirtmiyor bana. Çünkü bana göre kimseye verilmedi. Olmayan bir ürüne verdiğiniz zaman kimseye vermemiş oluyorsunuz.

Elektrikli otomobilin altyapı yatırımını yapacaksınız, şarj istasyonunu kuracaksınız, ciddi paralar hazırlayacaksınız. Daha piyasada bir tane otomobil yok. Kim gelip sizden elektrik satın alıp, şarj edecek de o kurduğunuz yatırımı kaç yılda geri döndüreceksiniz? Ortada olmayan, trafikte dönmeyen araç için siz bir yatırım yapabilir misiniz? Yapamazsınız. Bu iş yumurta tavuk misali... Burada önce otomobilin bir yola çıkması lazım. Daha bunu görmüyoruz. Elektrikli otomobilin daha çok yolu var, 15-20 yılı var. ’Hibrit otomobile verilmedi elektrik motorlu araca teşvik verildi’ diyesim gelmiyor. Olmayan bir ürüne verildi, gelecekte de olmayacak trafikte...”

Bozkurt, bütün dünyada Toyota’nın yılda 1 milyon adet hibrit otomobil sattığını dile getirerek, bugün Türkiye’de hibrit araçlara yönelik bir teşvik olsa yılda 1.000 hibrit otomobil satılacağını kaydetti.

Türkiye’de çevre algısının da daha yeni yeni başladığını ifade eden Bozkurt, ”Şöyle bir endişe bazen oluyor; ’Biz şimdi elektrikli otomobile vergi indirimi verdik, henüz ortada otomobil de yok. Olmayan bir ürüne verildiği için çok büyük bir sıkıntı da yaratmıyor. Ama, hibrit var. Biz hibrite de verirsek, hibrit otomobiller bir anda on binlerce satar’... Böyle bir tablo yok aslında. Çok uzun bir süreç içerisinde bunlar yavaş yavaş gelişecek. Ama bizde maalesef, strateji belgesinde yazmasına rağmen, dünyanın birçok ülkesinde teşvik gören hibrit henüz bizim ülkemizde görmüyor. Teşvik gören ülkelere bakın, o ülkelerde hibrit otomobiller, pazarda en çok satılan otomobiller değil” diye konuştu.

”Yerli marka ile neyin kastedildiği önemli”

Ali Haydar Bozkurt, Türkiye’deki yerli otomobil tartışmalarına da değinerek, önemli olanın yerli otomobilden neyin kastedildiğinin anlaşılması olduğunu kaydetti.

Yerli otomobilde, gerçekten bir yerli dizaynla sıfırdan bir marka yaratmaktan bahsediliyorsa böyle bir çalışma için en az 5-6 yıl gerektiğine işaret eden Bozkurt, aracı sadece dizayn etmenin yetmediğini, bunun testlerinin gerektiğini, mevcut otomobil üreten markaların dahi yeni bir modeli hazırda devam eden sistemleri varken, 5 yılda geliştirdiklerini anlattı.

Bozkurt, yerli otomobile ilişkin yüzde 100 her şeyi yerli olmasa da, bazı parçaları dışardan da alınsa da olur denildiğinde ise işin biraz daha yumuşadığını belirterek, şunları söyledi: ”Ama x bir markayı, mevcutta de üretilen X bir markayı getirip sadece ismini değiştirip, yerli bir isim koyar buna da yerli bir otomobil derseniz, zaten bütün konuşmaları başka tarafa çeker. O ne kadar yerli bir otomobil olur, iyi analiz etmek ve anlamak lazım. Bu nedenle yerli otomobil tartışmaları hiç bitmiyor. Ne tarafa çekerseniz öbür tarafa uzayan bir konu haline geldi.

’Belli parçaları Türkiye’de üretiyoruz’ demek tam anlamıyla yan sanayimizin dört başı mağrur anlamına gelmiyor. Bizim daha henüz ARGE merkezlerimiz kurulmadı, test alanlarımız, rüzgar tünelimiz bile yok. Bunlara baktığımız zaman yürüyecek çok yolumuz var. Olmaz mı? Elbette olur. Bu iş nasıl olur diye bakmak lazım. Bir yolumuz var, kolay bir yol değil, iyi planlama yapmak lazım.”

"Yerli otomobilde üç aşamalı çalışma olmalı”

Bozkurt, yerli otomobil konusunda üç aşamalı bir çalışma gerektiğine işaret ederek, ”Bu üç aşama birbirine paralel yürümeli. Birinci aşaması, mevcut burada üretilen otomobillerdeki yerlilik oranını artıracak çalışmalar yapalım. İkincisi, burada üretilen model sayısını artırmak olmalı. Üçüncüsü de yerli markanın oluşturulması gerekiyor. Bu üçünün de aynı anda çalışılması gerekiyor. Biz şu anda bir ile ikinciyi biraz ıskalıyoruz gibi geliyor bana” diye konuştu.

Otomotiv sektörünün Türkiye için çok önemli lokomotif bir sektör olduğuna değinen Bozkurt, otomotiv sektörünün gelecekte Türkiye ekonomisinin bayraktarlığını yapabilecek bir sektör olduğunu anlattı.

Bozkurt, Türkiye’nin bugün için tek şansının otomotiv sektörü olduğuna işaret ederek, ”Tekstille artık savaşamazsınız, yazılım sektörü ile savaşamazsınız. Bizim için bu coğrafyada üretim üssü olma şansımız devam ederken, otomotive hala ’ithalat yapıyor, ithalatı artırıyor’ gibi duygusal bakış açısından kurtulup, otomotivi biz nasıl lehimize çeviririz, ona bakmamız lazım. Otomotiv sektörü bana göre kılıç gibi bir şey, başkasının elinde durursa bizi keser, biz elimize alıp doğru kullanabilirsek bizim lehimize çalışır” diye konuştu.

www.milliyet.com.tr / ekonomi

11.03.2012