Tarımsal Sulamadaki Elektrik Sorununa Gap Çare Olacak

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında yapımı süren Ceylanpınar - Mardin Sulama Kanalı Projesinin tamamlanmasıyla geniş tarım arazilerine sahip Mardin ve Şanlıurfa`nın Ceylanpınar ilçesindeki ovada sulamada elektriğe bağımlılığın kalmayacağı bildirildi.

 

Tarımsal sulamada çiftçilerin Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş.`ye (DEDAŞ) olan borçları nedeniyle zaman zaman elektrik kesintilerine bağlı olarak gerginliklerin yaşandığı bölgede GAP suyunun Bereketli topraklarla buluşturulmasına yönelik yürütülen Ceylanpınar - Mardin Sulama Kanalı Projesinin tamamlanması için çalışmalar tüm hızıyla sürüyor.

 

Projenin faaliyete geçmesiyle Şanlıurfa`nın Viranşehir ve Ceylanpınar ile Mardin`in Derik, Kızıltepe ve Nusaybin ilçesindeki ovalar cazibeli sulama yöntemi ile sulanacak.

 

Arazilerini sulamak için elektriğe ihtiyaç duyan çiftçiler, tarımsal ürün üretiminde elektrik faturası ödemek yerine ihtiyaçları olan suyu kullanacakları günü heyecanla bekliyor.

 

"Çiftçi elektriği su için kullanıyor"

 

Ziraat Mühendisleri Odası Mardin Şube Başkanı Mehmet Ali Dündar, AA muhabirine, bölgede son dönemlerde artan elektrik sorununa neden olan faktörlerin başında tarımsal sulamada kullanılan elektriğin geldiğini söyledi.

 

Dündar, Mardin`de sulanan tarım arazisinin yaklaşık 4 milyon dekar olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu.

 

"3 milyon 850 bin dekarı aşkın araziye sahibiz. Bunun büyük bölümü tarım yapılabilecek alanlar. 5 bin ila 7 bin arasında sulama kuyusuna sahibiz. Tropik ürünler hariç her türlü ürün Mardin`de yetişebilir. Bölgede tarım ve sulamadan elde edilen marjinal gelirin, sulama olmaması halinde ancak 5`te birini elde edebiliriz. İlde 2,5 milyon ton buğdaya eş değer tarımsal ürün elde ediyoruz. Suyun olmaması halinde bu 500 tona düşer."

 

Dündar, GAP çerçevesinde sulama kanallarının tamamlanmasıyla bölgedeki enerji sıkıntısının büyük bir kısmının ortadan kalkacağına inandıklarını kaydederek, GAP suyunun toprakla buluşması halinde DEDAŞ ile bir sorun kalmayacağını dile getirdi.

 

"GAP kanallarının bitirilmesiyle bölgedeki enerji sıkıntısı çözüleceği gibi birim alandan elde edilen ürün artacak. Çiftçi su satın almak istiyor, elektrik değil. Çiftçi elektriği su için kullanıyor. GAP suyunun bir an önce ovadaki toprakla buluşması gerekir" diyen Dündar, elektriğin pahalı bir enerji olması nedeniyle umutlarının GAP olduğunu vurguladı.

 

"Çiftçi cazibeli sulama yöntemini kullandığında kayıp kaçak oranı düşecektir"

 

DEDAŞ sözcüsü Mehmet Gökay Üstün de tarımsal sulamada kaçak elektrik kullanılmasından rahatsız olduklarını belirterek, sulamada yüksek düzeyde elektrik tüketildiğini ifade etti.

 

Bölgede elektrik tüketiminin yanı sıra israfının da söz konusu olduğunu belirten Üstün, elektriğin ücret ödemeyenler tarafından kontrolsüz şekilde kullanıldığını kaydetti.

 

Üstün, suyun ulaştığı bölgelerde kayıp kaçak oranının hissedilir şekilde azaldığına işaret ederek, şöyle dedi:

 

"Yakın zamanda başbakanımızın açtığı tünel ile bölgenin belirli yerlerine ulaşmaya başlayan su, cazibeli sulamayı da artıracak. Bölgede çiftçilerimiz daha ucuz olan cazibeli sulama yöntemini kullandığında kayıp kaçak oranı hissedilir seviyede düşecektir. Bu konuda beklentimiz söz konusu. Özellikle suyun geldiği bölgelerde bunu hissetmeye başlıyoruz."

 

DSİ ve GAP İdaresi Başkanlığı yetkilileri de Ceylanpınar - Mardin yolunda 3 ana sulama kanalının tamamlandığını, sulama yapacak şebekelerde de çalışmaların sona ermesinin ardından en kısa sürede suyun tarım arazilerine ulaşacağını bildirdi.

HALİL İBRAHİM SİNCAR, Diyarbakır (AA)

www.haberler.com / 18.07.2014

 

-.-

 

GAP hakkında

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)

 

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı ve maliyetli projesi olup, bugüne kadar hazırlanan bölgesel kalkınma plan ve programları arasında en etkin olarak uygulananıdır. GAP, entegre bölgesel kalkınma yaklaşımı ve sürdürülebilir insani gelişme felsefesi ile uluslararası literatüre geçen ve marka değeri olan bir projedir.

 

Proje alanı Fırat-Dicle Havzası ile yukarı Mezopotamya ovalarında yer alan 9 ili (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak) kapsamaktadır. GAP kapsamındaki illerin alan ve nüfus büyüklüğü, Türkiye’nin ortalama % 10’u civarındadır.

 

GAP’ın temel hedefleri; Güneydoğu Anadolu Bölgesi`nin sahip olduğu kaynakları değerlendirerek, yöre halkının gelir düzeyini ve yaşam kalitesini yükseltmek, bu Bölge ile diğer bölgeler arasındaki gelişmişlik farkını gidermek, kırsal alandaki verimliliği ve istihdam olanaklarını artırarak ulusal düzeyde ekonomik gelişme ve sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunmaktır.

 

GAP, 1970’lerde Bölge’nin su ve toprak kaynaklarının geliştirilmesine dayalı bir program olarak ele alınmış; Fırat- Dicle Havzası’nda sulama ve hidroelektrik enerji üretimine yönelik 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ile 1,8 milyon ha alanda sulama yatırımlarının yapımı planlanmıştır. Proje`nin, enerji santrallerinin toplam kurulu gücü 7476 MW olup, yılda 27 milyar kilovat-saat enerji üretimi öngörülmüştür.

 

GAP, 1989 yılında hazırlanan Master Plan ile tarım, sanayi, ulaştırma, eğitim, sağlık, kırsal ve kentsel altyapı yatırımlarını da içine alan bir bölgesel kalkınma projesine dönüşmüştür. Proje, gelecek kuşaklar için kendilerini geliştirebilecekleri bir ortam yaratılmasını amaçlayan sürdürülebilir insani kalkınma felsefesi üzerine kurulmuştur; kalkınmada adalet, katılımcılık, çevre korunması, istihdam, mekansal planlama, alt yapı geliştirilmesi, yatırım uygulamalarında kamu-özel sektör ve halk katılımının sağlanması GAP`ın temel stratejileridir.

 

Çok sektörlü, sürdürülebilir insani gelişmeye dayalı, Bölge’nin rekabet gücünü artırmayı, ekonomik ve sosyal bütünleşmeyi güçlendirmeyi hedefleyen, entegre bir bölgesel kalkınma projesi olarak uygulanmakta olan GAP, hazırlandığı dönem dikkate alındığında, bugün ağırlıklı olarak vurgulanan yenilikçi yaklaşımları içeren vizyoner bir bakış açısıyla planlanmıştır.

 

GAP Toprak ve Su Kaynakları Geliştirme Programı

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından uygulanmakta olan ve Fırat - Dicle Havzası’nda 13 proje paketinden oluşan GAP Su ve Toprak Kaynakları Geliştirme Programı kapsamında 22 baraj, 19 hidroelektrik santralı yapımı öngörülmüş, projenin tamamlanması sonucunda 1,8 milyon hektar alanın sulanması ve 7.424 MW kurulu güç ile yılda 27 milyar kilovat-saat elektrik enerjisi üretilmesi planlanmıştır. Ayrıca münferit projeler kapsamında 7 baraj ve 1 HES’in yapımı yer almıştır.

 

Proje tamamlandığında; yılda 52,9 milyar m3`ten fazla su akıtan Fırat ve Dicle üzerindeki tesislerle Türkiye toplam su potansiyelinin`u kontrol altına alınacaktır. Planlanan toplam sulama alanı; Türkiye`de ekonomik olarak sulanabilir alanın `sine, planlanan elektrik enerji üretimi ise toplam yıllık elektrik enerjisi potansiyelinin % 22`sine eşdeğerdir.

 

GAP İlleri

Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak

(Kaynak : www.gap.gov.tr)

 

BU BÖLÜMDEKİ DİĞER BAZI BAŞLIKLAR