Ucuz elektrik için akıllı sayaç yetmez, peki ne yapmalı ?

Elektrik zamları tasarrufu yeniden gündeme taşırken, tüketicilerin bu amaçla aldıkları sayaçlarla ilgili önemli bir hususu ihmal ettikleri ortaya çıktı.

Elektriği ucuza tüketmek isteyen bazı abonelerin sadece sayaçlarını değiştirmekle yetindikleri belirlendi. Oysa, akıllı sayaçların sağladığı ucuzluktan faydalanmak için TEDAŞ a başvurulması ve tarifenin değiştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde dağıtım şirketi normal fiyattan ücretlendirme yapmaya devam ettiği için sayaç değişse bile fatura değişmiyor.

Elektronik sayaçlar, 06:00 – 17:00, 17:00 – 22:00 ve 22:00 – 06:00 saatleri arası olmak üzere 3 zamanlı tarife ile çalışıyor. En ucuz tarife 22:00 – 06:00 saatleri arasında işliyor.

Bu durumdan haberi olmayan vatandaşlar ise, " Akıllı sayaç taktım, elektriği ucuz kullanıyorum. " yanılgısı içerisinde, elektriği pahalı kullanmaya devam ediyor. Yavuz Okur, 2,5 yıl önce elektrik sayacını akıllı sayaçla değiştirdiği halde, tarifeli sisteme geçemediğini yeni fark edenlerden. Bu konunun tüketiciye daha iyi anlatılması gerektiğini vurgularken, " Sayacı değiştirdim ama TEDAŞ a başvurup tarife seçmem gerektiğini bilmiyordum. Öğrenince dilekçeyle başvurdum, gece tarifesini seçtim. Şimdi faturam neredeyse yarı yarıya düştü. " diyor.

Türkiye nin 2000 yılından itibaren girdiği enerji darboğazından en az zararla çıkması için bir formül olarak geliştirilen ve özellikle elektrikli ev aletlerinin, işyerlerinin kapalı olduğu gece ve hafta sonlarında çalıştırılmasını öngören yönetmelik çeşitli dönemlerde değişikliğe uğrasa da işlevini sürdürüyor. Yönetmeliğin en önemli ayaklarından birini de gece ve gündüz elektrik tüketimini ayırt etmeye yarayan akıllı sayaç uygulaması oluşturuyor. Çift tarife gereği TEDAŞ tarafından kayıt altına alınan akıllı sayaçlı aboneler, elektrikli ev aletlerini gece kullanmaları durumunda daha az fatura ödüyor. Ancak bazı vatandaşların eski sayaçlarını TEDAŞ görevlilerine haber vermeden akıllı sayaçlarla değiştirdikleri, birçoğunun da sayaçlarını değiştirmelerine rağmen tarife değişikliği başvurusunda bulunmadıkları için indirimlerden faydalanamadığı ortaya çıktı.

Uludağ Elektrik Dağıtım şirketi Bursa İl Müdür Yardımcısı Mesut Efe, sayacını değiştirdiği halde akıllı tarifeyi kullanmayan çok sayıda abone bulunduğunu belirtiyor. Bursa daki 1 milyon 117 bin elektrik abonesinden sadece yüzde 10 unun akıllı sayaç taktırdığı biliniyor. Eski sayaçlarını akıllı sayaçlarla değiştiren abonelerin indirimli tarifeden faydalanabilmesi için mutlaka bağlı bulundukları elektrik idaresine bir dilekçe ile başvurmaları gerekiyor. Efe, dilekçeyle başvuruda bulunulması gerektiği halde sayaç taktıran abonelerin büyük çoğunluğunun, indirimli tarifelerden nasıl yararlanacağını bilmediğini ifade ediyor.

Gece tarifesi faturayı yarı yarıya düşürüyor …

Akıllı sayaçların diğer sayaçlara göre iki farkı bulunuyor. 1- Elektronik ekrana sahip olması. 2- Günün farklı saatlerinde ne kadar elektrik enerjisi kullanıldığını rapor etmesi. Analog saatlerde tüketilen elektrik bir zaman ayrımına tabi tutulmaksızın toplam bir değer olarak faturada belirtiliyor. Oysa akıllı sayaç, faturayı sabah, akşam ve gece saatleri olmak üzere tüketimi üç aşamaya ayrılmış olarak gösteriyor.

Mesut Efe nin verdiği bilgiye göre akıllı sayaç tarifeleri elektrik faturasını yarı yarıya düşürebiliyor. Örneğin; elektrik faturası 17,94 YTL gelen bir ev abonesi, akıllı sayaçla birlikte tarifeli sisteme geçtiğinde, elektriği en ucuz tarife zamanı olan 22.00-06.00 arasında tüketirse ödeyeceği tutar 9,64 YTL ye düşüyor. Eğer tüketimini 06.00-17.00 arasında gerçekleştirirse tutar 16,85 YTL ye iniyor. Ancak elektrik en pahalı zaman dilimi olan 17:00 – 22:00 saatleri arasında kullanılırsa fatura 26,89 YTL ye yükseliyor. Efe, abonelere kendilerine en uygun tarifeyi seçmeleri önerisinde bulunarak, özellikle çamaşır makinesi, ütü, bulaşık makinesi gibi elektriği fazla tüketen aletlerin 22.00 den sonra kullanılması durumunda elektrik faturasının yarı yarıya düşürülebileceğini aktarıyor.

10 yılını dolduran elektrik sayaçlarının TEDAŞ tarafından yenileriyle değiştirilmesi gerekiyor. Her ildeki dağıtım şirketi, bu çerçevede ömrünü doldurmuşların yerine akıllı sayaç takıyor. Bu arada, isteyen aboneler de seçilen tarifeye göre değişmekle birlikte yüzde 25 civarında bir tasarruf sağlayan söz konusu cihazlardan taktırabiliyor. Bunun için dağıtım şirketine başvurmak yeterli oluyor. Sayaç değişimi aboneye 23 YTL artı KDV ye mal oluyor. Bu tutar, bir sonraki faturaya yansıtılıyor.

Adem Elitok 02.09.2008

zaman.com.tr / ekonomi