Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE)

24.06.1935 tarihinde 2819 sayılı yasa ile kurulmuş, Ülkemiz elektrik enerjisi üretim imkanları ile ilgili mühendislik hizmetlerini yürüten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı na bağlı, özel hukuk hükümlerine tabi ve ticari usüllere göre yönetilen kamu tüzel kişiliğine sahip yatırımcı bir kamu kuruluşudur.

EİE nin görevleri;

- Ülkemizin su kaynaklarını ve diğer enerji kaynaklarını etüt ederek elektrik enerjisi üretimine elverişli olanları saptamak,
- Hidrolojik etütler ve jeoteknik araştırmalar yapmak,
- Baraj ve HES tesislerinin istikşaf (ön inceleme), master plan, fizibilite (yapılabilirlik) ve kesin proje aşamalarından oluşan mühendislik hizmetlerini yürütmek,
- Yenilenebilir enerji kaynakları (güneş, rüzgar, jeotermal vb.) ile ilgili araştırma, etüt ve demonstrasyon çalışmaları yapmak,
- Sanayi, konut ve ulaşım sektörlerinde enerji tasarrufuna yönelik etütler, bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları yapmak,
- Enerji kaynaklarının rasyonel kullanımı ile ilgili çalışmaları yürütmek,
- Hidroelektrik santralların inşaat, işletme denetimi ve danışmanlık hizmetleri ile kamulaştırma işlemlerini yürütmek,
- Görev ve uzmanlık alanı kapsamındaki etüt ve araştırma işlerini kurum ve kuruluşlara ücreti karşılığında yapmaktır.

Ülkemizde ilk planlı enerji tasarrufu çalışmaları 1981 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünce (EİE) Bakanlığın direktifleri doğrultusunda başlatılmıştır. EİE nin enerji tasarrufu faaliyetlerinin, yurt çapında daha etkili ve kapsamlı olarak yürütülebilmesi için 1993 yılı başında, EİE bünyesinde Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi (EİE/UETM) oluşturulmuştur. Bugüne kadar UNIDO, Dünya Bankası, AB ve Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) gibi çeşitli uluslararası kuruluşlar tarafından desteklenen projeler kapsamında yabancı uzmanlar tarafından teorik ve pratik olarak eğitilen personel ve en son enerji tasarrufu etüt cihazları ile donatılan Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi, ülke çapında binalarda, sanayi ve ulaşım sektörlerinde enerji verimliliğinin artırılması amacıyla bir çok çalışmayı etkin bir şekilde yürütmektedir.

ENERJİ TASARRUFU ÇALIŞMALARI
Sanayide Enerji Verimliliği Çalışmaları
JICA ile birlikte yürütülen çalışmalarla Ülke çapında enerji tasarrufu konusunda bilinçlendirme ve enerji tasarrufuna olumlu katılımın sağlanması hedeflenmiştir. 2000 yılında başlatılan ve 2005 yılına kadar sürecek olan proje kapsamında, JICA desteğiyle kurulan Enerji Tasarrufu Uygulama Tesisi 22 Ekim 2001 tarihinde hizmete açılmıştır. Tesislerimizde teorik ve uygulamalı olarak ulusal ve uluslararası düzeyde Enerji Yöneticisi kursları düzenlenmektedir. Türkiye de enerji verimliliğini artırmak amacıyla Türk sanayinde enerji verimliliği potansiyelinin belirlenmesi ve geri kazanılması için enerji tasarrufu etütleri, bilgilendirme ve bilinçlendirme etkinlikleri gerçekleştirilmektedir.

Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi ağırlıklı olarak sanayi sektörüne yönelik olarak;
- Enerji tasarrufu etütleri,
- Enerji Verimliliği Eğitim Aracı programı,
- Enerji Yöneticisi Kursları,
- Tanıtım ve Bilinçlendirme,
- İstatistiksel Araştırmalar,
- Mevzuat ve Politika çalışmalarını yürütmektedir.

Sanayide Enerji Verimliliği Yönetmeliği
11 Kasım 1995 tarihinde enerji tüketimi yüksek olan sanayi sektörlerindeki enerji verimliliğinin arttırılması için gerekli düzenlemeleri sağlamak amacıyla Sanayide Enerji Verimliliği Yönetmeliği yayınlanmış ve uygulamaya geçmiştir. Yönetmelik gereğince, enerji tüketimi yıllık 2.000 TEP ve yukarısında olan tüm fabrikalar enerji yöneticisi atamakla yükümlüdür. Söz konusu yönetmelik kapsamında sanayi kuruluşları, fabrikalarında enerji verimliliğini arttırıcı önlemleri almaları, enerji tasarrufu etütlerini yapmaları, enerji tasarrufu planlarını hazırlamaları, spesifik enerji tüketimlerini izlemeleri ve fabrikada enerji yönetimi sistemlerini oluşturmaları ile ilgili yükümlülükler yer almaktadır. Yönetmelik gereğince EİE/UETM ve yetki verdiği kuruluşlar tarafından sanayicilerimize yönelik Enerji Yöneticisi kursları açılarak, sertifika verilmektedir.

Enerji Tasarrufu Koordinasyon Kurulu
Kamuoyunun enerji tasarrufu konusunda bilinçlendirilmesini sağlamak yönünde çalışmalar yapmak ve tasarruf tedbirlerini uygulamaya koymak amacıyla 1981 yılında Başbakanlık talimatı ile kurulan Enerji Tasarrufu Koordinasyon Kurulu, EİE/UETM bünyesinde çalışmalarını sürdürmektedir. Kurul un kamu kurum ve kuruluşlarının yanısıra, özel sektör ve üniversite bünyesinden üyeleri bulunmaktadır.
Bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları kapsamında her yıl Ocak ayında Enerji Tasarrufu Haftası düzenlenmekte ve hafta içerisinde çeşitli etkinlikler organize edilmektedir. Anılan haftadan bağımsız olarak yıl içerisinde de seminer, konferans, panel gibi faaliyetler sürdürülmektedir. Kurul ve kurul üyesi kuruluşlarca enerji tasarrufu konulu TV spot filmleri hazırlanmakta, Milli Eğitim Bakanlığının katkıları ile ilk ve orta dereceli okullarda enerji verimliliğini işleyen konferanslar düzenlenmektedir. Bu çalışmalarda hedef kitle; öğrenciler, sanayiciler, kamu kuruluşları ve halktır.

Enerji tasarrufu konusunda öğrencilerin bilinçlendirilmesi amacıyla her yıl ilköğretim okulları arası resim ve öykü, liseler arası proje yarışmaları düzenlenmekte ve derece alan öğrenci ve öğretmenlerine çeşitli ödüller verilmektedir. Ayrıca Sanayi Tesislerinde Enerjinin Verimli Kullanımına Yönelik Proje Yarışmaları düzenlenmektedir.

Binalarda Enerji Verimliliği Çalışmaları
Binalarda Enerjinin Etkin Kullanımını Projesi
Türkiye ile Almanya arasında Teknik İşbirliği çerçevesinde Binalarda Enerjinin Etkin Kullanımı alanında "Binalarda Enerjinin Verimli Kullanılması-Erzurum İlinde Uygulama" adlı proje Kasım 2002 de başlatılmıştır. EİE/UETM, Alman Teknik İşbirliği Kurumu (GTZ) ve Erzurum Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülecek proje, çeşitli bina etütleri, eğitim programları, yasal düzenleme ihtiyaçlarının belirlenmesi, belediyelerde danışmanlık merkezlerinin oluşturulması gibi birçok faaliyetleri kapsamaktadır.

Binalarda Isı Yalıtımı Kuralları Standardı, TS 825
Türkiye de binalarda birim alanı veya hacmi ısıtmak için harcanan enerjinin Avrupa ülkelerine göre 2-3 kat daha fazla olması nedeniyle 1985 tarihli Binalarda Isı Yalıtımı Kurallarını belirleyen TS 825 Standardı, EİE raportörlüğünde diğer kurum ve kuruluşlar ile işbirliği yapılarak revize edilmiştir. Yeni standart, 14 Haziran 2000 tarihinden itibaren zorunlu uygulamaya girmiştir. Böylece, yeni inşa edilecek binalarda bina zarfından olan yıllık ısı kayıplarının yarı yarıya azaltılması sağlanabilmektedir.

Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliği
TS 825 Standardı revizyon çalışmasının tamamlanması üzerine, 1985 tarihli Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Binalarda Isı Yalıtımı Yönetmeliğinin yeni standartla paralellik sağlayacak şekilde değiştirilmesi için gerekli çalışmalar yapılmış ve yeni yönetmelik 8 Mayıs 2000 tarihinde Resmi Gazete de yayınlanarak 14 Haziran 2000 den itibaren yürürlüğe girmiştir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Enerji Tüketimlerini Azaltmak için Alacakları Önlemler
11.11.1997 tarihli Başbakanlık "Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Enerji Tüketimlerini Azaltmak için Alacakları Önlemler" Genelgesi doğrultusunda, Ülke genelinde Kamu Kurumları 1998 yılından itibaren her yıl Mayıs ayında binalarındaki enerji tüketimleri ile ilgili yıllık raporlar hazırlamakta ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına göndermekte ve inceleme-değerlendirme çalışmaları EİE tarafından yürütülmektedir.

Konutlarda ve Ulaştırma Sektöründe Enerji Tüketimi Projesi
1997 yılı sonlarında Devlet İstatistik Enstitüsü ve EİE işbirliği ile "Konutlarda ve Ulaştırma Sektöründe Enerji Tüketimi Projesi" konulu ülke çapında bir istatistik çalışması başlatılmıştır. Finansmanı DİE, EİE ve DPT nin katkılarıyla karşılanan bu proje ile ülke çapında temsili örnekleme yapılarak coğrafi bölgeler bazında konutların yapısal özellikleri, yalıtım durumları, ısıtma sistemleri, yakıt ve elektrik olarak enerji tüketimlerinin analizleri gerçekleştirilmiştir. İstatistiksel değerlendirme DİE tarafından yapılarak sonuçları yayınlanmıştır.

Ulaştırma sektörüne yönelik istatistik çalışmaları 2001 yılı sonu itibarı ile tamamlanmış ve uluslararası kriterlere uygunluk açısından 4-5 yılda bir güncellenmesi gerekmektedir.

Okul ve Kamu Kurumlarına Yönelik Seminerler
Enerji tasarrufu konusunda öğrencilerinin bilinçlendirilmesi amacıyla seminerler düzenlenmekte, öğrenci ve öğretmenlere yönelik çeşitli dökümanlar sağlanmaktadır. Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet içi eğitim programları kapsamında enerji tasarrufu konulu seminerler verilmektedir.

Yayın Çalışmaları
Binalarda ve ulaştırmada enerji tasarrufuna yönelik çeşitli , broşür ve kitapçıklar hazırlanarak, kamu kurumlarına, üniversitelere, belediyelere, valiliklere, enerji tasarrufu ile ilgili etkinliklerde katılımcılara dağıtılmaktadır.

www.eie.gov.tr