Kaçağın nedeni altyapı eksikliği

Elektrik borçlarının primlerden tahsiline çalışılırken, uzmanlara göre kaçağı altyapı eksikliği artırıyor...

Güneydoğu’da elektrik savaşı bitmiyor. Elektrik borçlarının, tarım destek primlerinden kesilmesi kararıyla, alacakları için devlet garantisine kavuşan Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ), Güneydoğu’da Kaçak elektriğin önüne geçilemeyeceği görüşünde. Elektrik mühendislerine göreyse kaçağın nedeni altyapı eksikliği...

Ekonomi yönetimi, yeni hükümette, Güneydoğu’da çatışmalara neden olan elektrik kesintilerini ilk icraatlardan birisi olarak gündemine aldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, “tarımsal destekten ödemek istiyorum” diyenin elektriğinin açılacağını belirterken, bu plan, henüz hayata geçirilemedi. DEDAŞ’ın, ödemeleri görmeden borçluların elektriğini açmadığı belirtildi.

Önümüzdeki günlerde destek primi alacaklarından elektrik borçlarının otomatik tahsili başlayacak. Kabul etmeyen borçlu, elektriğe veda edecek. Alacakları için devlet garantisine kavuşan DEDAŞ, sözleşme imzaladığı kayıp-kaçak hedefinin yükseltilmesini ve kaçak elektriği azaltma yükümlülüğünün yumuşatılmasını istiyor.

Şirketin durum tespiti, Güneydoğu’da kaçağın engellenemeyeceği yönünde. Bölgede incelemeler yapan elektrik mühendislerinin tespitiyse farklı.

Altyapı zaafiyeti

Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Hüseyin Yeşil, “Yapılan devirlere göre şirketlerin kayıp-kaçağı düşürme hedefleri vardı. Ama bunun için altyapı gerekiyor. Altyapı yatırımı yapılmadığından, burada kaçak elektrik kullanımı daha kolay” dedi.

Özel şirketi alacağının, prim ödemelerinden kesintiyle devletçe tahsil edilmesinin rastlanmayan bir uygulama olduğunu belirten Yeşil, “Şirket kaçak hedeflerinin yükseltilmesiyle aslında kayıp-kaçak bedellerini devletin ödemesini istiyor. Elektrik borçlarının prim desteklerinden kesilmesi, devleti tahsilatçı konumuna itiyor” diye konuştu.

Özelleştirmenin ardından dağıtım bölgesinde bakım faaliyetlerinin seyrekleştiği, personelin de azaltıldığı belirtiliyor. Pek çok yerde dağıtım şebekesinin ulaşılabilir olmasıyla buradan natif çeken kaçak elektrik aboneleri, kendi trafolarını oluşturup tarlalara kaçak elektrik dağıtabiliyor.

Enerji Bakanı Yıldız, dün bu konuda “Sayaç takılmasını istemeyen çiftçilerimiz var. Bunu doğru bulmuyoruz. Elektrik kullanacaksa onun parasını mutlaka ödemeli” ifadesini kullandı.

Elektrikte doğalgazın payı düştü

Türkiye’nin elektrik üretiminde kömürün payı yüzde 20.5, doğalgaz ile LNG’nin payı yüzde 31, HES’lerin yüzde 34.2, rüzgarın ise yüzde 5 oldu. Güneşin payı yüzde 1’e ulaşamadı. Dışa bağımlı olduğumuz doğalgazın elektrik üretimindeki payı düşerken, rüzgar enerjisinin yükselişi sevindirici bir gelişme olarak kayda geçti.

Geçen yılın ağustos ayı sonunda 61.151 MW olan Türkiye toplam enerji kurulu gücü, 2014 Ağustos sonu itibarıyla yüzde 11.5 artışla 68.236 MW’a ulaştı. Santral sayısı da aynı dönemde yüzde 21 artarak 861’den 1041’e çıktı. 2013 ağustos ayından bu yana toplam 7084 MW gücünde 180 santral devreye alınırken, geçtiğimiz ağustosta da 731 MW gücünde 14 santral devreye alındı.

Üretim arttı

Devreye alınan 731 MW’ın 95 MW’lık kısmı rüzgar enerjisinden oluştu. Toplam kurulu güç içinde rüzgar enerjisinin payı yüzde 5’e ulaştı.

Elektrik üretimi son bir yılda yüzde 4.7 artarken, elektrik tüketimindeki artış da yüzde 3.2 oldu. Ağustos ayları baz alındığında, elektrik üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11.5, tüketimiyse yüzde 10.7 arttı.

ENERJİ MASASI - MİTHAT YURDAKUL

http://www.milliyet.com.tr

04 Eylül 2014