‘Dalgalardan yılda 80 bin TWh elektrik üretilebilir’

Deniz dalgaları, yenilenebilir enerji kaynaklarının son keşfedilen türü olarak biliniyor. Masrafsız ve çevre dostu olan dalga enerjisi, güçlü ve sınırsız, doğal yenilenebilir kaynak olma özelliği taşıyor. Dalganın yüzeyinden ya da yüzey altındaki dalgaların basıncından elde ediliyor.

Dalga enerjisi makineleri, rüzgârın su yüzeyinde yaptığı hareketlenme sonucu oluşan basıncı kullanarak elektrik üretiyor. Deniz ve okyanus dalgalarında çok büyük enerji bulunuyor. Yeryüzünün yüzde 70’ten fazlası suyla kaplı. Buna bağlı olarak dalgaların oluşturduğu bu enerji, yılda 80 bin TWh’ye (*) kadar üretim potansiyeline sahip. Bu da dünya çapındaki enerji talebinin beşte birini karşılamak için yeterli. Ancak dalga enerjisi günümüzde yaygın değil. Bunun sebebi, şiddetli fırtınalarda türbinlerinin çok zarar görmesi ve dalga oranının çok yüksek olduğu yerlerin kısıtlı olmasından kaynaklanıyor.

Konuyla ilgili olarak Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Enerji Ana Bilim Dalı Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Aydoğan Özdamar ve Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Utku Şentürk, önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Özdamar, “Dalgalar, rüzgâr tarafından hareketlendirilen deniz yüzeyinin bozulan dengesinin tekrar dengeye gelme isteğiyle oluşurlar. Dalga gücünü, dalganın yüksekliği ve dalga boyu belirler. Dalga enerjisi rüzgâr, hidrolik, biyomas, güneş, gelgit enerjileri gibi yenilenebilir enerjilerdir. Yani tükenmeyen ve çevre dostu enerjilerdir. Dalga enerjisinden elektrik enerjisi üretilebileceği gibi su pompalama gibi mekanik güç gereken yerlerde de yararlanılabilir” dedi.

Yrd. Doç. Dr. Şentürk ise, “Türkiye’de dalga enerjisi gücü, kıyılarda 30-50 kw/m’dir. Ulusal Araştırma Enstitüsü ve Türkiye Elektromekanik Sanayi A.Ş., 2008 yılında dalga türbini üretimi projesine başladılar ve 2009 yılında 5 kw gücünde dalga türbini ürettiler. Sakarya Karasu’da prototip tesis kurulmuştur. Bunun dışında Türkiye’de uygulama yoktur ancak akademik çalışmalar sürmektedir. Dünyada dalga enerji tesisleri vardır. Özellikle İngiltere, Portekiz, Norveç ve Danimarka öncü ülkelerdendir” diye konuştu.

(*):TWh, tera Watt saat’in kısaltması. Yani bir enerji birimi. 1.000.000.000 kilo Watt saatlik bir değere denk gelir. Yani 1.000.000 megawatt’lık (MW) bir jeneratörün bir saatte ürettiği enerjiye denk gelir.

(CİHAN) 09.02.2015