Obama ekonomi planını açıkladı

ABD Başkanı Barack Obama, ``Birliğin Durumu`` konuşmasında, fabrikalarını denizaşırı ülkelerden ABD`ye taşıyacak Amerikan şirketlerine vergi kesintisi, ülkede petrol ve doğalgaz aramayı teşvik, ABD`ye güvenli olmayan gıda ve taklit malların girmesini önlemek için ``Ticaret Yaptırım Birimi`` ile büyük çaptaki sahtekarlıklara sert önlemler alacak ``Mali Suçlar Birimi`` kurulması ve temiz enerji sektörünü geliştirme gibi birçok alana dair yeni adımlar içeren bir plan sundu.

Obama, Kongre`ye, siyaseti bir kenara bırakarak ülkenin daha ileri düzeye taşınabilmesi için birlikte hareket etme ve üretimden eğitime, enerjiden finansal sektöre kadar birçok alandaki düzenlemeleri onaylama çağrısı yaptı.

Obama, ABD Kongresi`nde yıllık ``Birliğin Durumu`` konuşmasını yaptı.

Salona uzun süren alkışlar içerisinde giren Obama`nın konuşması da birçok kez alkışlarla bölündü. Özellikle Demokratlar, sık sık ayağa kalkarak alkışladı.

İç meselelerle ilgili konulara 2008 krizinin ortaya çıkış sürecini anlatarak başlayan Obama, istihdamı artırmaya ve bütçe açığını azaltmaya yönelik çalışmaları ve Wall Street`e getirilen yeni düzenlemeleri hatırlatarak, ``Birliğimiz giderek güçleniyor. Geri dönemeyecek kadar ilerledik`` dedi.

Başkan olduğun müddetçe, bu ivmeyi inşa etmek için bu meclis altındaki herkesle çalışacağını ama engellemelerle de mücadele etmeye devam edeceğini belirten Obama, ``Ekonomiyi bu krize götüren aynı politikalara geri dönülmesi çabalarına karşı olacağım. Dış tedarik, kötü durumdaki borç ve sahte mali karlarla zayıflatılan bir ekonomiye geri dönmeyeceğiz`` diye konuştu.

Ekonominin inşasına yönelik plan açıklayan Obama, ``Amerikan üretimi`` mallara dikkati çekerek, Amerikalı iş adamlarına üretimlerini kendi ülkelerinde yapması çağrısında bulundu.

Obama, birinci olarak, denizaşırı ülkelerdeki gelirlerini ve işlerini ABD`ye taşıyanlara vergi kesintisi sunacaklarını belirterek, şöyle devam etti:

``Eğer dışarıda istihdam yapmak isteyen bir şirketseniz, bunun için vergi kesintisi almamalısınız. Bu para dışardaki istihdamlarını ABD`ye tekrar getirmek isteyen şirketlerin taşınma masraflarını gidermek için kullanılmalı.

İkinci olarak, hiçbir Amerikan şirketi, işlerini denizaşırı ülkelere taşıyarak adil vergi oranını ödemekten kaçamamalı. Şu andan itibaren her çokuluslu şirket temel asgari vergilerini ödemeli.

Üçüncüsü eğer bir Amerikan üreticisiyseniz, daha fazla vergi kesintisi almalısınız. Eğer, yüksek teknoloji üreticisi iseniz de bu ülkede ürün üretmeniz için iki kat vergi kesintisi almalısınız. Mesajım çok basit: Artık, işini denizaşırı ülkelere taşıyan şirketleri ödüllendirmeye son verme ve Amerika`da istihdam yaratan şirketleri ödüllendirmeye başlama zamanı. (Kongre`ye) Bana bu vergi reformunu gönderin, hemen imzalayacağım.``

``1 milyondan çok kazanıyorsan yüzde 30`dan az vergi ödememelisin``

Bunun yanında Obama, küçük işletmelere yönelik vergi indiriminin genişletilmesine Kongre`deki iki partinin de katıldığını hatırlatarak, Kongre`ye hitaben, ``Bunu tasarı haline getirin ve bu yıl masaya getirin`` dedi.

Hala kırılgan durumda olan 160 milyon orta sınıf Amerikalı`nın vergilerinin yukarı çekilmesini durdurmanın en öncelikli acil konu olduğunu da vurgulayan Obama, ``Gelin bu iş üzerinde burda, şimdi uzlaşalım, ikincil meselelere, dramalara imkan vermeden. Gecikme olmadan maaş prim vergilerine yönelik kesintiyi geçirin`` diye konuştu.

Obama, Amerika`nın yüzde 2`sini oluşturan zenginlerin, mevcut vergi düzenlemesi yüzünden, milyonlarca orta sınıf Amerikalı`dan daha az vergi ödediğine dikkati çekerek, ``Warren Buffett sekreterinden daha az vergi ödüyor. Vergi reformu şu `Buffett` kuralını izlemeli: Eğer yılda 1 milyon dolardan daha çok kazanıyorsan, ödediğin vergi yüzde 30`dan daha az olmamalı. Eğer, yılda milyon dolarlar kazanıyorsan, özel vergi sübvansiyonları veya kesintileri almamalısın. Diğer yandan, Amerikan ailelerinin yüzde 98`i gibi yılda 250 bin doların altında kazanıyorsan, vergin yükselmemeli, artan fiyatlardan ve ilerleyen maaş rakamlarından muzdarip olan sensin, rahatlamaya ihtiyacı olan sensin`` dedi.

Obama`nın hedefindeki diğer konu Çin gibi ucuz üretim yapan ülkeler oldu. ``Çin gibi adil olmayan ticaret uygulamaları olan ülkeleri araştırmak için`` Ticaret Yaptırım Birimi kurulacağını belirten Obama, böylece ABD`ye güvenli olmayan gıda ve taklit malların girmesini önlemek için daha fazla denetim olacağını kaydetti.

Obama, Wall Street`a yönelik düzenlemelerini de hatırlatarak, ``Şunu asla unutmayalım: Çok sıkı ve kurallara uyarak çalışan milyonlarca Amerikalı aynı şekilde çalışan bir finansal sistem ve hükümeti hak ediyor. Artık en üstten en alta kadar aynı kuralları uygulamanın zamanı geldi: Artık kurtarma paketleri yok, bedavadan dağıtma yok, mesuliyetten kaçmak yok`` dedi.

İnsanların yatırımlarını koruyacak ve büyük çaptaki sahtekarlıklara yönelik sert önlemler alacak çok yüksek deneyimli müfettişlerin olduğu ``Mali Suçlar Birimi`` kuracaklarını açıklayan Obama, Kongre`ye de ``Bazı finansal şirketler, tekrar eden suçlara yönelik gerçek yaptırımlar olmadığı için, anti-dolandırıcılık yasasını büyük çapta ihlal ediyor. Dolandırıcılığın hesabının verildiği yaptırımları içeren düzenleme geçirin`` dedi.

Obama, ``Ya giderek artan sayıda Amerikalı güç bela geçinirken çok az sayıda insanın iyi durumda olduğu bir ülkeyi kabulleneceğiz ya da herkese adil şansın tanındığı, adil paylaşımın olduğu ve herkesin aynı kurallara tabi olduğu bir ekonomi haline geleceğiz. Şu an risk altında olan Demokrat veya Cumhuriyetçi değerler değil, Amerikan değerleridir. Bunu kurtarmamız lazım`` dedi.

``Petrol şirketlerini yeteri kadar sübvanse ettik``

Öte yandan, Obama, yönetimine, ülkenin açık denizdeki potansiyel petrol ve gaz kaynaklarının yüzde 75`ini açma talimatı verdiğini söyledi. Şirketlere kamu arazisinde doğalgaz çıkarırken kullandıkları tüm kimyasalları açıklama zorunluluğu da getireceklerini belirten Obama, doğalgazı vatandaşlarının sağlık ve güvenliğini tehlikeye atmadan geliştireceklerini kaydetti.

Obama, Kongre`ye de, ``Yüzyıldır petrol şirketlerini sübvanse ediyoruz, bu yeterince uzun bir süre. Artık, vergi mükelleflerinin vergilerini, çok nadir kar getiren bu endüstrilere vermeyi sonlandırma ve çok daha umut vadeden temiz enerji endüstrilerine aktarma zamanı. Temiz enerjiye yönelik vergi indirimini geçirin ve bu istihdamı yaratın`` dedi.

Ancak Kongre`nin temiz enerji konusunda standartlar getirmediğinden yakınan Obama, ``Bu konuda faaliyete geçmediniz. Bu gece ben geçiyorum. Yönetimime, 3 milyon eve elektrik vermeye yetecek derecede, kamu arazisinde temiz enerji geliştirme izni veriyorum`` diye konuştu.

Obama ayrıca, Kongre`den üreticilerin enerji israfını azaltacak ve binalarını geliştirmelerinde teşvik sağlayacak bir düzenleme istedi.

Bunların yanında, teknoloji ve bilim gibi büyüyen sektörlerin istihdam açığı olmasına rağmen kalifiye eleman bulma zorluğu yaşadıklarına değinen Obama, 2 milyon Amerikalıya bu konuda eğitim verecek adım atacaklarını anlattı.

Sağlık reformu düzenlemesinden geri adım atmayacağını vurgulayan Obama, eğitim sistemini geliştirmek için de öğretmenlere desteğin artırılması ve tüm eyaletlere, öğrencilerin mezun olana veya 18 yaşına gelinceye kadar okullarında kalmalarını sağlamaları çağrısında bulundu.

ABD`de yüksek öğrenimin de ``lüks`` olmaması gerektiğini ifade ederek, üniversitelerden giderek artan harç paralarını azaltmalarını isteyen Obama, yurt dışından gelip ABD`de yetişen genç beyinlerin vatandaşlık sorunu nedeniyle ülkelerine geri döndüğünü hatırlatarak, Kongre`yi kapsamlı göçmenlik reformu yapmaya çağırdı.

Obama, ``Eğer seçim yılı siyaseti Kongre`yi kapsamlı bir plandan alıkoyuyorsa, en azından bu ülkede çalışmak isteyen sorumluluk sahibi gençlerin ülkeden kovulmasını durdurmada anlaşalım. Onlara ABD vatandaşlığını hak kazanma şansı veren kanun gönderin bana, hemen imzalayacağım`` diye konuştu.

Amerikalılardan, yakın zamanda erişilebilecek ``eğitimde dünya lideri, yeni nesil yüksek teknoloji üretimi ve yüksek maaşlı iş imkanlarıyla cazibe merkezi bir ABD, kendi enerjilerini kendilerinin kontrol edebildiği ve güvenlik ve refahın dünyanın istikrarsız bölgelerine bağlı olmadığı bir gelecek ile sıkı çalışmanın karşılığını aldığı, sorumluluğun ödüllendirildiği bir ekonomi`` düşünmelerini isteyen Obama, ``Bunu yapabiliriz`` dedi. (AA)

www.sabah.com.tr / ekonomi

25 Ocak 2012