Akümülatörler Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Araba aküleri, aracın olmazsa olmaz parçalarındandır ve özel bakım gerektirir. Kısaca bilgi vermek gerekirse, araba aküsü, arabalara elektrik enerjisi sağlayan şarj edilebilir bir pil türüdür. Marş motoru, farlar ve motorun ateşleme sistemine güç veren SLI (başlatma, aydınlatma, ateşleme) akülere karşılık gelir.

 

Araba SLI aküleri genelde kurşun asitli türdendir ve sıralı altı galvanik pille 12 voltluk bir sistem sağlar. Her pil 2,1 volttan tam dolumda toplam 12,6 volt sağlar. Genelde dizel motorları bulunan ağır taşıtlar, örneğin kamyonlar ve traktörler sıralı iki pil olan 24 voltluk bir sistem veya paralel pil dizisiyle donanmış olabilir.

 

Otomobil aküleri için akü geri dönüşümü, belediyeye ait katı atıklara atılan akü sayısını azaltmayı amaçlar. Akü geri dönüşümü yeni akü imalatı için gereken kaynak ihtiyacını azaltır, çöplüklerden zehirli kurşunu ayrıştırır ve uygunsuz imha riskini önler. Günümüzde doğayı gitgide tehdit eden zehirli atıkları mümkün olduğunca geri dönüştürmek hepimiz için önemli.

 

Akü türleri

Birçok farklı akü türü mevcut. Bunlar farklı araçlarda farklı ihtiyaçları karşılasa da en sık karşınıza çıkacak olan akü türü kurşun asit akü olacak. Akülerin arabanıza elektrik enerjisi vererek motoru, ışıkları ve daha başka şeyleri çalıştırdığına değinmiştik. Siz araba kullandıkça akü bunu sürekli yapar. Akünüzün uzun ömürlü olması için aracınıza uygun olması gerekir. Bu açıdan akünüzün türü önemlidir. Akü türleri ve özellikleri şöyle:

 

1. Sulu (ıslak) akü: Bu akü en popüler akü türlerinden biridir. Popüler olma sebeplerinden biri hesaplı olmasıdır. Akü tasarımı bağımsız biçimde havada yüzen plakalar kullanır. Bu plakalar birbirlerinden ayrı tutulurken negatif plaka seperatör kesesinde tamamen mühürlenir. Bunlar bakım gerektirmez ve gaz değişimi olmayacak şekilde mühürlenir. Akünün içindeki sıvı akü bitene kadar dayanır, böylece sürekli doldurmak zorunda kalmazsınız.

 

2. Kalsiyum-kalsiyum akü: Bu akü, şarj edilmiş farklı plakalarda kalsiyum alaşımı bulundurur. Bu kalsiyum sıvı kaybı miktarını azaltır ve kendi kendine boşalma oranı çok daha yavaştır. En büyük dezavantajı, aşırı yükleme yaparsanız aküye ciddi biçimde zarar verme olasılığınız. Sıvıda hareket eden baloncuklar önemlidir çünkü farklı asit yoğunluklarını karıştırmaktan sorumludur.

 

3. VRLA: Açılımı, vana ile ayarlanan kurşun asit aküdür. Bu isim aslında akümülatör kutularındaki güvenlik vanalarını tanımlar. Güvenlik vanalarının hepsi basınçlandırılmıştır. Gazı akünün içinde tutarak karıştırır ve su meydana getirir, böylece sıvı kaybını durdurursunuz. VRLA aküde iki tasarım vardır: Jel ve AGM. Jel VRLA asidi daha katı ve jel benzeri hale getirmek için silikon kullanır. Bu akü iyidir ama marş motoru için en iyisi değildir. AGM, absorbe cam mat kullanır. Matlar çok incedir, bu da iç direnci çok düşük tutar. Bu, marş motoru için harika bir aküdür çünkü küçük bir hacimden epey güç sağlarsınız.

 

4. Derin döngü: Bu akü, uzun süre güç sağlar. Bunlar genelde küçük tekneler, golf arabaları veya elektrikli taşıtta kullanılır. Derin döngü aküleri güneş ve rüzgar enerjisi toplamak ve depolamak için de kullanılır. Bu akülerin içeride daha kalın plakaları vardır çünkü bu kapasite yükünü artırır. Genelde araba kullanılmazlar çünkü boşalma hızları yüksektir.

 

5. Lityum iyon aküsü: Bazı yüksek performans araçları ve sınırlı sayıdaki araçlar bu aküyü kullanır. Bu akü, esas olarak elektrikli araçlarda kullanılır çünkü çok daha hafiftir ve araca daha fazla yakıt randımanı sağlar. Bunlar pahalı akülerdir.

 

Kurşun asit akü

En sık rastlanan kurşun asit akü hakkında biraz daha ayrıntılı bilgi verelim. Bu akü türü en eski akü türüdür. 1859 yılında Fransız fizikçi Gaston Planté tarafından icat edilmiştir. Düşük bir enerji-ağırlık oranı ve düşük bir enerji hacim oranı olmasına rağmen, yüksek dalga akımları sağlayabilmesi pillerin nispeten büyük bir güç-ağırlık oranına sahip olduğu anlamına gelir. Düşük maliyetleriyle birlikte bu özellikler, otomobil marş motorlarına yüksek akım sağlamak için motorlu taşıtlarda kullanımlarını çekici hale getirir.

 

Kurşun asit aküler yeni teknolojilerle kıyaslandığında hesaplı olduğu için dalga akımı önemli olmadığında ve başka tasarımlar daha yüksek enerji yoğunlukları sağlayabildiğinde bile yaygın olarak kullanılıyor.

 

Geniş boyut kurşun asit tasarımları cep telefonu kuleleri, hastaneler gibi yüksek elverişli ortamlar ve bağımsız güç sistemlerinde yedek güç kaynağı saklamak için de kullanılıyor. Bunlar için standart akülerin modifiye versiyonları kullanılarak saklama zamanları ve bakım gereklilikleri azaltılabilir.

Jel aküler ve absorbe cam mat aküleri bu rollerde sık kullanılır ve bunlar yukarda da bahsedilen VRLA aküler olarak bilinir.

 

Akü nasıl değiştirilir

Öncelikle akünüzün gerçekten değiştirilmesi gerekip gerekmediğine karar verin. Boşu boşuna zaman ve para harcamayın. Akü uçlarında beyazımsı veya mavimsi sülfat birikimi var mı bakın. (Çıplak elle dokunmayın, cildinize zarar verebilir.) Yarım saat aralıksız araba kullanarak aküye tekrar şarj olma şansı tanıyın, elektriği mümkün olduğunca az kullanın. Son olarak bir de natörü kontrol edin. Akümetreniz varsa oradan da kontrol edebilirsiniz. İyi bir araştırma yaparak doğru aküyü alın.

1. Güvenli bir ortam hazırlayın. Trafiksiz, düz bir alanda değişim yapın. Ayrıca bütün malzemeleriniz yakınınızda olsun. Tek başınıza zorlanacaksanız yardım isteyin.

2. Çakmağı yerinden çıkarıp hafıza işleticiyi takın. Hafıza işleticiniz yoksa aracınızın tüm elektroniğinin şifrelerini ezberlemeyi ihmal etmeyin.

3. Motor kapağını açtıktan sonra sabitleyin. Birçok modern arabanın motor kapağı kendiliğinden açık durur.

4. Akünün yerini bulun. Farklı araba markaları veya modellerinde yeri farklı olabilir. İki kablosu olan dikdörtgen bir kutu arıyorsunuz.

5. Akü uçlarını tanımlayın. Pozitif ve negatif uçları ayırt edin. Tahmin edeceğiniz üzere pozitif uçta artı işareti, negatif uçta eksi işareti bulunur.

6. Önce negatif ucu çıkarın. Karışmayacak şekilde kenara koyun. Sonra pozitif ucu çıkarın. Ardından aküyü yerinden çıkarın.

7. Yeni aküyü yerleştirmeden önce akü uçlarını ve akü tablasını temizleyin. Sonra yeni aküyü takın. Pozitif ve negatif uçları doğru taktığınızdan emin olun. Akü lityum yağını sürün. Motor kapağını kapatmayı ve eski aküyü usulüne uygun şekilde atmayı unutmayın.

 

Bazı şirketlerde kasko sigortafiyatları akü değişimini de kapsayabilir. Böyle bir avantaj bulunuyorsa araba kasko hesaplama konusunda bunu göz ardı etmeyin.

 

Akünün ömrü nasıl uzatılır

1. Arabanızı düzenli olarak kullanın. Aracınızı uzun süreler kullanmadan bırakmanız akünüzün şarjını etkiler. Şarjın istenilen düzeylerde kalması için aracınızı sık sık kullanın.

2. Aracınızı düzenli olarak servise götürün. Motorun kötü durumda olması aküyü aşırı yükler ve ömrünü kısaltır.

3. Akü yükleme hızını kontrol ettirin. Büyük bir bakımda bu yapılacaktır. Az şarj da çok şarj da akünün ömrünü kısaltır ve garantiyi geçersiz kılar.

4. Akıtmadan kaçının. Araç aksesuarlarınızı düzenli olarak bırakmaktan kaçının çünkü bu aküyü boşaltır ve şarj gerektirir. Sürekli şarj etmek akünüzün ömrünü kısaltabilir.

5. Akü kutusunu temiz tutun. Kir ve nem akü kutunuza zarar verebilir ve akünüzün şarj kaybetmesine neden olabilir. Büyük bakımda kutuyu ve uçları kontrol ettirin ve temizlettirin.

6. Akünüzü sağlamlaştırın çünkü titreşimler akü plakalarına zarar verebilir. Akü uçlarına düzenli olarak bakın; gevşek uçlar kırılmalara neden olabilir.

7. Alçak kasalı aküleri hızlı başlatmayın. Birçok modern arabada bu, elektroniğe zarar verebilir.

www.stargundem.com / otomobil

12.11.2014

 

BU BÖLÜMDEKİ DİĞER BAZI BAŞLIKLAR