İhracatçıyı yeni pazarlar kurtardı …
Türkiye nin 2009 yılı ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 22,6 azalarak 102 milyar 165 milyon dolara geriledi. Irak, Suriye, Mısır ve Afrika gibi yeni pazarlarda ihracatın artması, 100 milyar dolar sınırının aşılmasında etkili oldu. Avrupa Birliği ülkelerine olan ihracat ise 16 milyar dolar azalarak 47 milyar dolara düştü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2009 yılı ihracat ve ithalat rakamlarını açıkladı. Buna göre Türkiye nin 2009 yılı ihracatı, 2008 e göre yüzde 22,6 azalarak 102 milyar 165 milyon dolara düştü. İthalat ise yüzde 30,3 azalışla 140 milyar 775 milyon dolara geriledi. İthalatın, ihracata nazaran daha fazla azalmasıyla dış ticaret açığı, yüzde 44,8 gerileyerek 38 milyar 611 milyon dolara indi. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 65,4 ten yüzde 72,6 ya çıktı. 2008 de 132 milyar 27 milyon dolar olan Türkiye nin ihracatı 2009 da 30 milyar dolar azalarak 102 milyar 165 milyon dolar oldu. İthalat 201 milyar 964 milyon dolardan 140 milyar 775 milyon dolara düştü. Bir önceki yıl 69 milyar 936 milyon dolar olan dış ticaret açığı 38 milyar 611 milyon dolara indi.
2009 da Türkiye nin Avrupa Birliği (AB) ülkelerine ihracatı yüzde 25,8 azalarak 63,3 milyar dolardan 47 milyar dolara geriledi. 2009 yılında AB ye ihracattaki 16,4 milyar dolarlık azalma, toplam 29,9 milyar dolar tutarındaki düşüşün yüzde 54,9 unu oluşturdu. Türkiye nin toplam ihracatı içinde AB ülkelerinin payı, yüzde 48 den yüzde 46 ya indi. Avrupa ya ihracat azalırken, Afrika ülkelerine olan ihracat, yüzde 12,3 artarak 10,2 milyar dolara çıktı. Afrika ülkelerinin Türkiye nin ihracatındaki payı da yüzde 6,9 dan yüzde 10 a yükseldi. Kuzey Afrika ülkelerine ihracatta yüzde 27,3 artış görüldü. AB den ithalat yüzde 24,4 azalarak 56,5 milyar dolara geriledi.
Almanya, geçen yıl Türkiye nin en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülke olmayı sürdürmesine karşın bu ülkeye ihracat, yüzde 24,3 azalarak 12,9 milyar dolardan 9,8 milyar dolara indi. Bir önceki yıla göre Fransa ya ihracat yüzde 6,1, İngiltere ye yüzde 27,4, İtalya ya yüzde 24,6 oranında azaldı. Birleşik Arap Emirlikleri ne (BAE) ihracatta yüzde 63,7, Rusya ya yüzde 50,6, ABD ye yüzde 25, İspanya ya yüzde 30,2, Romanya ya yüzde 44,4, Hollanda ya yüzde 32,4, Yunanistan a yüzde 32,7, Bulgaristan a yüzde 35,5 ve Ukrayna ya ihracatta da yüzde 52,8 azalma oldu.
Irak a ihracat ise yüzde 30,9 oranında artarak 3,9 milyar dolardan 5 milyar 126 milyon dolara çıktı. İsviçre ye ihracat yüzde 37,6 artarak 3 milyar 931,7 milyon dolara yükseldi. Çin e ihracat da yüzde 11,3 artarak 1,6 milyar dolara erişti. Mısır a ihracat yüzde 83,6 artarak 2,6 milyar dolara, Libya ya yüzde 67,6 artarak 1,8 milyar dolara, Virgin Adaları na ihracat yüzde 137,9 artarak 194 milyon dolara, Türkmenistan a ise yüzde 42,6 artarak 945 milyon dolara yükseldi.
Türkiye nin ithalatında ilk sırada yer alan Rusya dan ithalat yüzde 37,2 azalarak 31,3 milyar dolardan 19,7 milyar dolara, Almanya dan ithalat yüzde 24,7 azalarak 18,6 milyar dolardan 14,1 milyar dolara, Çin den ithalat da yüzde 19,2 azalarak 15,6 milyar dolardan 12,6 milyar dolara indi.
Dış alımın en büyük dilimini oluşturan ham petrol ile mineral yakıtlar-mineral yağlar ithalatı yüzde 38,1 azalarak 48 milyar 281 milyon dolardan 29 milyar 886 milyon dolara indi. Türkiye, ihracatında ilk 50 sırayı alan ülkelere toplam ihracatının yüzde 86,9 unu gerçekleştirmekte. 2009 yılında bu 50 ülkeden 14 tanesine ihracat artarken, geriye kalan 36 ülkeye olan ihracatı azaldı. İhracatta artış yaşanan ülkelere yapılan toplam ihracatın tutarı 21,2 milyar dolar.
Dış ticaret verilerini değerlendiren Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye nin ihracatta çıkış trendine geçtiğini ve 2010 da 110 milyar doların aşılacağını kaydetti. Çağlayan, " Dünyanın en büyük krizinde 100 milyar dolar üzerinde kaldık. Özellikle aralık ayında ihracatın 10 milyar doların üzerine çıkması, çıkışa geçtiğimizi gösteriyor. 2010 yılında 110 milyar doları aşarız. " dedi.
www.zaman.com.tr / ekonomi / 30.01.2010